“Ի՞նչ տարբերություն, թե ում հետ”

Ինտերակտիվ քննարկում դերասանների մասնակցությամբ “Թատրոն-X” 3-րդ հանրապետական փառատոնի շրջանակում քննարկվում են 2009 թվականի ընթացքում բեմադրված ու խաղացված ներկայացումները: Երեւանի Կամերային թատրոնի բեմում փառատոնի շրջանակում “Ի՞նչ տարբերություն, թե ում հետ” ներկայացումն էր, որը դիտելու էին եկել դահլիճում նախատեսված հանդիսատեսից ավելի շատ մարդ: Ոմանց նույնիսկ չհաջողվեց ներս անցնել, քանի որ աստիճանների վրա նստելու տեղ էլ չկար: ) Ներկայացման բեմադրիչն ու նկարչական ձեւավորման հեղինակը երիտասարդ ռեժիսոր Լուսինե Երնջակյանն է: Խաղում են չորս դերասաններ` Լիլի Էլբակյանը, Արշալույս Հարությունյանը, Լուիզա Ներսիսյանը եւ Արսեն Գրիգորյանը: Այն բեմադրված է Լեոնարդ Գերշի “Թիթեռներն ազատ են” պիեսի հիման վրա: Բեմադրության սաունդթրեքը “The Beautified Project” խմբի “Help me” երգն է: Լուսինե Երնջակյանի խոսքերով, ներկայացումը հիպիների շարժման մասին է: Լուսինեն պատմեց, որ այս ներկայացմամբ այլ թատերական փառատոնների էլ են մասնակցել. “Փառատոնից առանձնապես սպասելիքներ չունեմ, հաղթելու մասին չեմ  մտածում: Որտեղ ներկայացված է “Սպարտակ” բալետը, հաղթանակի մասին մտածելն անիմաստ է”: Ըստ հեղինակների` “Ի՞նչ տարբերություն, թե ում հետ” ներկայացումը սիրո հանդեպ թերահավատ վերաբերմունք ունեցող ժամանակակից երիտասարդության մասին է, այն կարող է բացել անսահման քնքշության գաղտնիքը եւ օգնել հավատալու իսկական սիրուն: Գործողությունները տեղի են ունենում ԱՄՆ-ում, հերոսների անունները եւս ամերիկյան են` Ջիլ, Դոնի եւ այլն: Ներկայացման հիմքում սիրո մի պատմություն է` հարուստ ընտանիքից կույր տղայի (Արշալույս Հարությունյան) ու դերասան դառնալու երազանք ունեցող անզուսպ, թռի-վռի ու հանդուգն աղջնակի մասին (Լիլի Էլբակյան): Տղան, կամ ինչպես նրան արձակագիր մայրն է անվանում՝ փոքրիկ Դոնին ուզում է ինքնուրույն լինել, գտնել իր տեղը կյանքում եւ ազատվել իր մոր (Լուիզա Ներսիսյան) սահմանափակումներից: Արսեն Գրիգորյանն էլ մարմնավորել է դերասանուհու կարիերայի մասին երազող աղջկա պրոդյուսերի կերպարը: Մարտի 6-ի ներկայացումն առանձնանում էր նրանով, որ “սովորական” հանդիսատեսից բացի այն դիտում էին քննադատներ, ռեժիսորներ, թատերագետներ եւ “Թատրոն-X”-ի ողջ անձնակազմը: Ներկայացման ավարտից հետո դերասանները զգեստափոխվեցին ու ներկաների հետ քննարկեցին ներկայացումը: Դերասաններն ու բեմադրիչը ունկնդրողի կարգավիճակում էին: Նրանք լսում էին հնչող քննադատությունը, կարծիքները եւ գովեստի խոսքերը: Դրամատուրգ Կարինե Խոդիկյանին ներկայացումը դուր էր եկել. “Ովքեր թատրոնի հետ կապ չունեն, թող գան նայեն այս գործը: Համոզված եմ` 180 աստիճան կարծիքները փոխած դուրս կգան թատրոնից”: “Թատրոն-X”-ի համակարգող Մարիաննա Գրիգորյանն էլ նշեց, որ նման գործ բեմադրելը մի փոքր վտանգավոր է. “Մոր կերպարի հայտնվելուց հետո ներկայացման դինամիկան մի քիչ թուլացավ, բայց ընդհանուր դինամիկան պահվում էր մինչեւ վերջ: Կուզենայի անդրադառնալ նաեւ բեմի ձեւավորմանը. դեկորացիան շատ թեթեւ է, տրամադրող ու համահունչ բեմադրությանը”, - ասաց երիտատասարդ թատերագետը: Հանդիսականներից Հռիփսիմեին դուր չէր եկել Լիլի Էլբակյանի մարմնավորած Ջիլը. “Ինձ համար Լիկայի կերպարը գռեհիկ էր, անբարոյական”: Իսկ Լիկան պատասխանեց. “Ջիլն անբարոյական չի: Ես չեմ վիրավորվում, կերպարս է վիրավորվում”: Մեկ այլ թատերասեր նշեց. “Ներկայացումից մի բան սովորեցի. տղամարդուն գերելու համար Ջիլի նման խենթ պետք է լինել”: “Թատրոն-X” փառատոնի գեղարվեստական ղեկավար Ռուբեն Բաբայանը խոսեց բեմադրության հաջողված կողմերի ու դերասանական խաղի մասին. “Հանդիսատեսը պատրաստ գալիս է նայելու ներկայացումը, եթե 5 րոպե հետաքրքիր ոչինչ չի կատարվում բեմում, ուրեմն ներկայացումը կորցնում է իր հանդիսականին: Բոլորդ էլ շատ անկեղծ եք խոսում մեզ հետ, դրա համար էլ ձեզ լսեցինք մինչեւ վերջ: Լուիզայի մոտ պակասում է ազատությունը, կերպարը չոր է, իմաստուն, այլ կողմից էլ պետք է ներկայանար, որ զարմացներ հանդիսատեսին: Արշալույսը համատեղում է պլաստիկան, խաղային ոճը, հոգեբանությունը: Բեմում տեսնում եմ ոչ թե կերպար, այլ դերասան-կերպար”: “Թատրոն-X”-ի նախագահ Արա Խզմալյանն էլ նշեց, որ եթե դերասանները չեն վերածվում նոտաների, ուրեմն ներկայացումը հաջողված չէ. “Դուք ամեն մեկդ մի նոտա եք` գունեղ ու տարբերվող: Լիկա, դու այնքան արտիստիկ ես, օրգանական, որ ավելի լավ է անկախանաս ու տարբերվես քո մայրիկից”,- ասաց փառատոնի նախագահը եւ ավելացրեց, որ իրեն շատ էր դուր եկել մանր դետալների առկայությունը: Քննարկմանը մասնակցում էին նաեւ Երեւանի կինոյի եւ թատրոնի պետական ինստիտուտի ուսանողները, մի շարք թատերագետներ ու քննադատներ: Քննարկումն ավարտեց ծափահարություններով ու շնորհավորանքներով: Տեքստը` Լիանա Մեյթարջյանի /Bravo.am/ Լուսանկարները` Լիանա Մեյթարջյանի /Bravo.am/  եւ Սոնա Տեր-Մանյանի